Kijken, kijken… kopen?

Experts van veilinghuis Christie’s geven een spoedcursus over de waarde van kunst. Kitsch, kunst of een investering?

 

4 juni, 16.30 uur, Christie’s Amsterdam
Buiten is het prachtig weer, maar binnen is het niet minder mooi. Te midden van nog onbekende werken van Oude Meesters en tal van andere kunstwerken zoals een met tableaus beschilderde antieke commode en fijn beschilderd porselein, genieten meer dan 80 leden van de WTC Businessclub en de Amsterdam Chamber of Commerce van verhalen uit de kunstwereld. “Toen ik voor het eerst voor een Rothko stond, barste ik in snikken uit.”

Rijker of blijer
Kunst is een dankbaar gespreksonderwerp, vertelt directeur Jop Ubbens in zijn flamboyante openingspraatje. Net als bij voetbal heeft iedereen er wel een mening over. Of je vindt iets mooi, of lelijk. En wat is ‘kunst’? Kunst is een leugen die ons de waarheid laat zien, zo luidt een uitspraak van Picasso. Of, voor de romantici onder ons: kunst is dat wat de tegenstelling tussen dromen en de realiteit draaglijker maakt.
Als we het hebben over de waarde van iets bedoelen we of de economische waarde, of de waarde die het voor iemand persoonlijk vertegenwoordigt. Beide kunnen redenen zijn om kunst te kopen. Voor Jop is er uiteindelijk maar een reden om tot de aanschaf van een kunstwerk over te gaan: of hij het mooi vindt. “Wat mij betreft is kunst altijd een investering. Als je iets koopt, moet je het voor jezelf doen, het gaat om het hedonistisch rendement.”
Wel, of je van een investering in kunst nu rijker of blijer wordt of allebei, feit is dat het bij het veilinghuis Christie’s wel degelijk om economisch rendement draait. “Een openbare verkoop zoals een veiling is de meest transparante manier om tot de waarde van een kunstwerk te komen”, vertelt Jop. Die overeengekomen waarde is in het spel van vraag en aanbod bepalend voor de inkomsten: als broker ontvangt Christie’s zowel van de verkopende als de aankopende partij provisie, en die loopt aan weerszijden op tot bijna een kwart van de overeengekomen prijs. De dependance in Amsterdam houdt zich vooral bezig met kunstwerken in het middensegment, zeg zo tot 800.000 euro. De meeste handel komt uit overlijden, schulden en scheidingen.

Kunst of kitsch
In de grote zaal nemen collega’s het over van Jop. Binnen de context ‘wat is de waarde’ passeren verschillende specialismen in een soort speed-workshops de revue. Van moderne kunst “Marlow Moss behoorde tot de constructivistische avant-garde in het interbellum, ze was een rebel in haar tijd, daarom levert dit schilderij met drie lijnen zoveel op” tot Chinees porcelein uit het VOC-tijdperk “zeldzaam of bestemd voor massaal gebruik, dat is cruciaal voor de waarde”. Sophie Bremers, specialist Oude Meesters, vertelt aan de hand van drie schilderijen over het proces van waardebepaling. Hoeveel weten we over een werk en de schilder? Is het zeldzaam? Waar komt het vandaan? Is het in goede conditie? Dat speelt allemaal een rol. “Elke dag krijgen we foto’s van kunstwerken binnen, gewoon op ons info@-mailadres; het is een soort vergaarbak van Kunst & Kitsch. Ook dit werk vonden we op een ochtend in de mail.” Sophie wijst naar een Rembrandt-achtig portret van een jongetje. “De Zweedse eigenaar vroeg zich af of het een echte Adriaanszoon Backer was. Mijn hart maakte een sprongetje! We hebben direct de expert erbij gehaald en die bevestigde dat het om origineel, nog onbekend en nergens gedocumenteerd schilderij ging.” Ze richt een klein blauw zaklampje op een donker vlak. “Kijk, hier zie je dat het zwart iets valer is. Dit gedeelte van het schilderij is later bijgewerkt. Ook dit is van invloed op de waarde.”

En hoewel het nog steeds heerlijk is buiten, blijven de ‘studenten’ van Christie’s ook na de workshops graag nog even hangen. Even alles laten bezinken, wat napraten. En natuurlijk eigen ervaringen delen over wat kunst met je kan doen. Zoals in tranen uitbarsten bij het zien van een Rothko. In een museum. Daarvoor hoef je het niet te kopen, gelukkig.

VOLG ONS

facebook-4-48twitter-4-48linkedin-4-48